Financiële begroting

Overzicht van baten en lasten

Totaaloverzicht per programma

Terug naar navigatie - Totaaloverzicht per programma

De begrote baten en lasten zijn als volgt over de diverse programma's verdeeld. De financiële analyses zijn per programma opgenomen in de beleidsbegroting.

Programmaplan begroting 2025
x € 1.000 Baten Lasten Saldo
0 Bestuur en ondersteuning 1.456 4.402 -2.946
1 Veiligheid 18 2.713 -2.695
2 Verkeer en vervoer 258 6.419 -6.160
3 Economie 321 597 -276
4 Onderwijs 511 3.384 -2.873
5 Sport, cultuur en recreatie 635 6.422 -5.786
6 Sociaal domein 13.060 44.096 -31.035
7 Volksgezondheid en milieu 8.097 9.336 -1.239
8 Bouwen, wonen en Gronden (VHROSV) 1.538 2.274 -736
Algemene dekkingsmiddelen 72.417 960 71.458
Overhead 40 16.175 -16.135
Resultaat voor bestemming 98.353 96.776 1.576
Mutaties in de reserves:
0 Bestuur en ondersteuning 0 0 0
1 Veiligheid 0 0 0
2 Verkeer en vervoer 0 0 0
3 Economie 0 220 -220
4 Onderwijs 0 0 0
5 Sport, cultuur en recreatie 177 0 177
6 Sociaal domein 80 30 50
7 Volksgezondheid en milieu 0 0 0
8 Bouwen, wonen en gronden 0 0 0
Totaal mutaties reserves 257 250 7
Resultaat na bestemming 98.610 97.026 1.583

Totaaloverzicht baten en lasten

Terug naar navigatie - Totaaloverzicht baten en lasten
Exploitatie
Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 94.208 103.693 96.776 92.848 91.253 90.808
Baten 98.593 103.269 98.353 90.323 88.536 89.860
Saldo voor bestemming 4.384 -424 1.576 -2.525 -2.717 -949
Mutaties reserves
Lasten 18.026 473 250 250 250 250
Baten 16.734 2.499 257 177 177 177
Saldo na bestemming 3.092 1.602 1.583 -2.598 -2.790 -1.022

Gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd

Terug naar navigatie - Gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd

De ramingen zijn gebaseerd op bestaand beleid. Bedragen (zowel de baten als lasten) zijn niet meerjarig geïndexeerd. De baten van belastingen en heffingen zijn voor 2025, waar mogelijk geïndexeerd met het percentage CPI (consumentenprijs index) van 2,8%. De loonsom wordt geïndexeerd met 3,9%.

Programma 0 - Bestuur en ondersteuning

Terug naar navigatie - Programma 0 - Bestuur en ondersteuning
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 23.013 22.064 21.537 21.111 20.928 20.849
Baten 69.749 73.738 73.913 69.402 69.672 70.348
Saldo voor bestemming 46.735 51.675 52.376 48.291 48.744 49.499
Mutaties reserves
Lasten 13.705 223 - - - -
Baten 14.797 247 - - - -
Saldo na bestemming 47.827 51.698 52.376 48.291 48.744 49.499

Programma 1 - Veiligheid

Terug naar navigatie - Programma 1 - Veiligheid
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 4.015 2.540 2.713 2.713 2.713 2.713
Baten 4.579 18 18 18 18 18
Saldo voor bestemming 563 -2.522 -2.695 -2.695 -2.695 -2.695
Mutaties reserves
Lasten 1.500 - - - - -
Baten - - - - - -
Saldo na bestemming -937 -2.522 -2.695 -2.695 -2.695 -2.695

Programma 2 - Verkeer en vervoer

Terug naar navigatie - Programma 2 - Verkeer en vervoer
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 3.088 6.623 6.419 6.201 6.119 5.723
Baten 335 258 258 258 258 258
Saldo voor bestemming -2.753 -6.364 -6.160 -5.942 -5.860 -5.464
Mutaties reserves
Lasten 920 - - - - -
Baten 71 920 - - - -
Saldo na bestemming -3.602 -5.444 -6.160 -5.942 -5.860 -5.464

Programma 3 - Economie

Terug naar navigatie - Programma 3 - Economie
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 909 839 597 783 508 495
Baten 839 495 321 519 14 241
Saldo voor bestemming -70 -344 -276 -264 -494 -254
Mutaties reserves
Lasten 239 220 220 220 220 220
Baten - - - - - -
Saldo na bestemming -309 -564 -496 -484 -714 -474

Programma 4 - Onderwijs

Terug naar navigatie - Programma 4 - Onderwijs
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 3.592 3.751 3.384 3.706 3.866 4.038
Baten 489 781 511 511 511 511
Saldo voor bestemming -3.104 -2.970 -2.873 -3.194 -3.354 -3.526
Mutaties reserves
Lasten - - - - - -
Baten - - - - - -
Saldo na bestemming -3.104 -2.970 -2.873 -3.194 -3.354 -3.526

Programma 5 - Sport, cultuur en recreatie

Terug naar navigatie - Programma 5 - Sport, cultuur en recreatie
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 7.412 7.857 6.422 6.867 6.581 6.480
Baten 1.106 1.443 635 625 625 625
Saldo voor bestemming -6.306 -6.414 -5.786 -6.242 -5.955 -5.855
Mutaties reserves
Lasten - - - - - -
Baten 433 461 177 177 177 177
Saldo na bestemming -5.873 -5.953 -5.609 -6.065 -5.778 -5.678

Programma 6 - Sociaal domein

Terug naar navigatie - Programma 6 - Sociaal domein
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 40.395 45.681 44.096 40.422 40.322 40.241
Baten 10.970 14.693 13.060 10.108 9.983 9.983
Saldo voor bestemming -29.425 -30.987 -31.035 -30.314 -30.339 -30.258
Mutaties reserves
Lasten 310 30 30 30 30 30
Baten 366 308 80 - - -
Saldo na bestemming -29.369 -30.709 -30.985 -30.344 -30.369 -30.288

Programma 7 - Volksgezondheid

Terug naar navigatie - Programma 7 - Volksgezondheid
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 9.716 11.878 9.336 8.748 8.760 8.814
Baten 8.243 10.152 8.097 7.402 7.392 7.412
Saldo voor bestemming -1.473 -1.726 -1.239 -1.346 -1.368 -1.402
Mutaties reserves
Lasten 1.270 - - - - -
Baten 713 459 - - - -
Saldo na bestemming -2.030 -1.267 -1.239 -1.346 -1.368 -1.402

Programma 8 - Bouwen, wonen en gronden

Terug naar navigatie - Programma 8 - Bouwen, wonen en gronden
Exploitatie
x € 1.000 Real. 2023 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Lasten 2.068 2.461 2.274 2.298 1.456 1.456
Baten 2.285 1.689 1.538 1.479 61 462
Saldo voor bestemming 217 -771 -736 -819 -1.395 -994
Mutaties reserves
Lasten 83 - - - - -
Baten 355 104 - - - -
Saldo na bestemming 489 -668 -736 -819 -1.395 -994

Incidentele baten en lasten

Terug naar navigatie - Incidentele baten en lasten
x €1.000
Progr. Omschrijving Werkelijk 2023 Primaire begroting 2024 Begr. 2024 (incl wijz.) Begr. 2025 MJB 2026 MJB 2027 MJB 2028
Baten
3 Fysieke bedrijfsinfrastructuur 334 73 73 80 278 - -
8 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) 1.161 1.004 1.004 1.076 1.017 - -
0 Verkoop grond 711 148 148 148 148 148
div Oekraïne baten 4.561 4.350 2.800 - - -
Onttrekkingen aan de reserves
Totaal onttrekkingen aan reserves 16.734 317 2.499 257 177 177 177
Totaal incidentele baten 23.500 1.395 8.074 4.361 1.620 325 325
Lasten
3 Fysieke bedrijfsinfrastructuur 291 231 235 433 395 155
8 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) 636 659 816 896 519 117
0 Aankoop Grond 180 109 15 15 15 15
div Oekraïne lasten 1.873 4.350 2.800 - - -
Dotaties in de reserves:
Totaal stortingen in reserves 18.026 220 473 250 250 250 250
Totaal incidentele lasten 21.006 220 5.822 4.116 1.594 1.179 537
Totaal incidenteel resultaat 2.494 1.175 2.253 245 26 -854 -212

Toelichting Incidentele baten en lasten

Voor het bepalen van het structureel evenwicht van de begroting is het van belang om te weten wanneer uitgaven als structureel of als incidenteel worden beschouwd. Omdat de gemeente structurele taken uitvoert, zijn structurele baten en lasten de regel. Incidentele baten en lasten zijn de uitzondering.
Deze uitzonderingen van incidentele baten en lasten worden volledig opgenomen in het verplichte overzicht van incidentele baten en lasten. Zowel in de begroting en de meerjarenraming als in de jaarrekening.

Bij het bepalen of een post als incidenteel aangemerkt kan worden, dienen de uitgangspunten van het BBV gehanteerd en toegelicht te worden. In de toelichting moet daarom tenminste het volgende zijn opgenomen:
- Waarom deze begrotingspost naar de aard van de raming als incidenteel aangemerkt is;
- De duur waarvoor de begrotingspost geraamd is, waarbij er sprake moet zijn van een duidelijke en onvoorwaardelijke einddatum.

Resultaat grondexploitatie
Mutaties grondexploitaties zijn naar de aard van de raming incidenteel. Het totaal van de lasten en het totaal van de baten grondexploitatie dient in het overzicht van incidentele baten en lasten opgenomen te worden.  Betreft het verwachte resultaat op grondexploitatie plus een dekking voor de rente van de kapitaalverstrekking en de dekking voor de gemaakte uren ontwikkeling, projecten, uitvoering en beheer.

Normvergoeding en lasten opvang Oekraïne
Vanwege de nog onbekend looptijd van de normvergoeding worden de lasten en baten voor de opvang van de Oekraïners als incidenteel aangemerkt.

Reserves

Algemene reserve
Bij het vaststellen van de begrotingswijziging december 2023 is besloten om een budgetoverheveling te ramen in de jaren 2024 en 2025 vanuit het budget participatie werkdeel.

Reserve recreatie en toerisme
De baten (toeristenbelasting) worden aan deze reserve toegevoegd en de lasten (kosten van recreatie) wordt aan deze reserve onttrokken. Doel is egalisatie van de kosten.

Uiteenzetting financiële positie

Balans

Terug naar navigatie - Balans
Geprognosticeerde balans 2024 tot en met 2028 (ultimo)
x €1.000
Activa 2023 2024 2025 2026 2027 2028
Vaste activa
Immateriële vaste activa 976 1.267 1.221 1.175 1.129 1.083
Materiële vaste activa 58.273 67.356 87.826 93.338 99.303 100.373
Financiële vaste activa 34.452 21.944 5.870 2.447 2.424 2.401
Totaal vaste activa 93.701 90.566 94.917 96.961 102.857 103.857
Vlottende activa
Voorraden -105 797 227 953 0 0
Uitzettingen <1 jr 6.554 6.554 6.554 6.554 6.554 6.554
Liquide middelen 741 -1.773 4.645 1.755 12.249 5.835
Overlopende activa 9.085 9.085 9.085 9.085 9.085 9.085
Totaal vlottende activa 16.275 14.664 20.511 18.348 27.888 21.474
Totaal activa 109.976 105.230 115.428 115.308 130.744 125.331
Passiva 2023 2024 2025 2026 2027 2028
Vaste passiva
Eigen vermogen 45.314 44.890 46.467 49.138 52.000 53.095
Voorzieningen 9.837 9.315 6.736 6.496 6.619 3.411
Vaste schulden 33.000 29.200 40.400 37.850 50.300 47.000
Totaal vaste passiva 88.151 83.405 93.603 93.483 108.920 103.506
Vlottende passiva
Netto vlottende schulden 2.889 2.889 2.889 2.889 2.889 2.889
Overlopende passiva 18.935 18.935 18.935 18.935 18.935 18.935
Totaal vlottende passiva 21.825 21.825 21.825 21.825 21.825 21.825
Totaal passiva 109.976 105.230 115.428 115.308 130.744 125.331

EMU-Saldo

Terug naar navigatie - EMU-Saldo

De begroting is opgesteld in overeenstemming met een stelsel van baten en lasten. 

Het EMU-saldo gaat niet uit van baten en lasten, maar gaat uit van ontvangsten en uitgaven van de gemeente, berekend op transactiebasis en overeenkomstig de voorschriften van het Europese systeem van nationale en regionale rekeningen in de Europese Unie.

Als gevolg van Europese regelgeving mogen EU-lidstaten een begrotingstekort (EMU-saldo) hebben van maximaal 3% van het bruto binnenlands product (BBP). Aan dit maximale tekort van 3% hebben, naast de Rijksoverheid, ook de decentrale overheden een aandeel. De EMU-systematiek werkt op een andere manier dan het baten- en lastenstelsel dat de gemeenten hanteren. Investeringen tellen bijvoorbeeld niet mee in het stelsel van baten en lasten, daarbij wordt uitgegaan van de kapitaallasten van de investeringen. Investeringen in een jaar tellen echter wel volledig mee in het EMU-saldo. Bij een sluitende begroting kan een gemeente daardoor toch een negatief EMU-saldo hebben. Het begrote EMU-saldo van onze gemeente voor 2025 komt uit op € 20,9 miljoen negatief, wat betekent dat in EMU-termen de uitgaven groter zijn dan de inkomsten. Dit wordt vooral veroorzaakt door grote geplande investeringen.

Het jaarlijkse aandeel in het EMU-saldo van de decentrale overheden is gesteld op 0,4%. Er is geen onderverdeling naar gemeenten, provincies en waterschappen vastgesteld. Het aandeel in het EMU-tekort betreft een inspanningsverplichting, er staat momenteel geen sanctie op een eventuele overschrijding van het toegestane EMU-tekort.

Berekening EMU-saldo Berekend EMU-saldo
x € 1.000 2023 2024 2025 2026 2027 2028
1 (+) Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c). 4.384 -424 1.576 -2.525 -2.717 -949
2 (-) Mutatie (im)materiële vaste activa 489 9.373 20.424 5.466 5.919 1.024
3 (+) Mutatie voorzieningen 1.104 -522 -2.578 -241 124 -3.208
4 (-) Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie) 397 902 -571 727 -953 -0
6 (-) Verwachte boekwinst/verlies bij de verkoop van financiële vaste activa en (im)materiële vaste activa, alsmede de afwaardering van financiële vaste activa - - - - - -
Berekend EMU-saldo 4.602 -11.222 -20.856 -8.959 -7.559 -5.180

Reserves

Terug naar navigatie - Reserves
x € 1.000
0 31-12-23 31-12-24 bij af 31-12-25 31-12-26 31-12-27 30-12-28
Algemene reserve prog 0-01-00 0-01-00 - - 0-01-00 0-01-00 0-01-00 0-01-00
Buffer 0 7.500 7.500 - - 7.500 7.500 7.500 7.500
Vrij besteedbaar 0 19.204 20.222 1.583 80 21.726 24.324 27.113 28.135
Totaal algemene reserve 26.704 27.722 1.583 80 29.226 31.824 34.613 35.635
Kapitaallasten dekkingreserves prog
Verduurzaming gemeentelijke gebouwen 0 3.000 2.870 - - 2.870 2.870 2.870 2.870
Werkplek van de toekomst 0 335 318 - - 318 318 318 318
Projecten 0 10.000 10.000 - - 10.000 10.000 10.000 10.000
Totaal kapitaallasten dekkingreserves 13.335 13.188 - - 13.188 13.188 13.188 13.188
Bestemmingsreserves prog
Organisatiedoelstellingenfonds 0 269 185 - - 185 185 185 185
Opvang en begeleiding ontheemden 0 500 483 - - 483 483 483 483
Onderhoud wegen 2 1.033 113 - - 113 113 113 113
Recreatie en toerisme 3 546 567 220 177 610 653 696 739
Verbouw dorpshuizen 6 128 105 30 - 135 165 195 225
Zwembad Bakkeveen 5 36 - 6 - - - 6 - 6 - 6 - 6
Riolering 7 86 86 - - 86 86 86 86
Energietransitie 7 595 595 - - 595 595 595 595
Duurzaamheid 7 1.576 1.226 - - 1.226 1.226 1.226 1.226
Komplannen 8 402 377 - - 377 377 377 377
Invoering omgevingswet 8 104 248 - - 248 248 248 248
Totaal bestemmingsreserves 5.275 3.980 250 177 4.053 4.126 4.199 4.272
Totaal reserves 45.314 44.890 1.833 257 46.467 49.138 52.000 53.095

Structurele reserve onttrekkingen en stortingen

Terug naar navigatie - Structurele reserve onttrekkingen en stortingen

In principe zijn mutaties in reserves incidenteel tenzij er redenen zijn om deze structureel te ramen. In de onderstaande tabel worden de geraamde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves weergegeven. De structurele onttrekkingen aan de reserve kapitaallasten betreffen de afschrijvingslasten van een aantal geactiveerde investeringen. In de exploitatie zijn deze afschrijvingen als last opgenomen. Als baat staat hier een onttrekking uit de reserve kapitaallasten tegenover tot hetzelfde bedrag.

x €1.000
Structurele reserve mutaties
Progr. 2025 2026 2027 2028
Onttrekkingen
5 Recreatie en toerisme 177 177 177 177
Totaal onttrekkingen aan de structurele reserves: 177 177 177 177
Stortingen
3 Economie 220 220 220 220
6 Sociaal domein 30 30 30 30
Totaal stortingen in de structurele reserves: 250 250 250 250
Totaal structurele reserve mutaties -73 -73 -73 -73

Voorzieningen

Terug naar navigatie - Voorzieningen

 

 

Voorzieningen in € Primo 2023 ult. 2023 bij af ult. 2024 bij af Ult.2025 Ult.2026 Ult.2027 Ult.2028
Voorziening wethouderspensioenen 3.616 3.474 38 268 3.244 38 173 3.109 2.974 2.839 -
Voorziening strategisch personeelsplan (SPP) 302 544 571 421 693 - 238 456 314 219 161
Voorziening verlofsparen 11 37 - - 37 - - 37 37 37 37
Voorziening onderhoud rioleringen 1.874 2.018 - 230 1.788 - - 1.788 1.788 1.788 1.788
Voorziening beheersplan kunstwerken 1.404 1.789 1.000 350 2.439 1.000 3.185 254 339 677 331
Voorziening onderhoud gebouwen 556 659 693 1.110 242 693 761 174 86 70 82
Voorziening begraafrechten 561 624 120 65 679 120 73 726 765 796 819
Voorziening nog uit te voeren werken 214 192 - - 192 - - 192 192 192 192
Voorziening latente vennootschapsbelasting 194 - - - - - - - - - -
Voorziening btw bcf 2019-2022 - 500 - 500 - - - - - - -
Totaal voorzieningen 8.733 9.837 2.422 2.944 9.315 1.851 4.429 6.736 6.496 6.619 3.411