Programma 8 | Bouwen, wonen en gronden

Programma 8 | Bouwen, wonen en gronden

Terug naar navigatie - Programma 8 | Bouwen, wonen en gronden

Programma doelstelling

Opsterland is een aantrekkelijke en vitale leefomgeving.

Introductie op het programma en relevante trends en ontwikkelingen

Opsterland is een plattelandsgemeente met 16 vitale dorpen en een uniek en gevarieerd landschap.
Wij hebben een toekomstgericht woonklimaat dat aansluit op demografische ontwikkelingen en dat bijdraagt aan de leefbaarheid en vitaliteit van de woonomgeving.

De Omgevingswet, die vanaf 2024 wordt ingevoerd, vraagt anders denken en handelen. Wij zien hierbij goede mogelijkheden in het vraaggericht werken; waarbij we streven naar een goed samenspel tussen gemeente en diverse betrokken partijen. In de Omgevingsvisie 2015 - 2030 zijn daartoe al belangrijke beleidsaanzetten gegeven.  Deze Omgevingsvisie is geactualiseerd en in 2023 weer vastgesteld. In de Omgevingsvisie is beschreven op welke wijze de inbreng van inwoners, maatschappelijke organisaties, ontwikkelaars en ondernemers kan worden benut bij ruimtelijke ontwikkelingen.

Het onderdeel "wonen" is nader uitgewerkt in de Woonvisie Opsterland, ook deze is geactualiseerd in 2023. De Woonvisie dient onder meer voor het maken van prestatieafspraken met woningcorporaties, voor afspraken met andere maatschappelijke partners en afspraken met de dorpen. Het biedt het kader voor dorpsvisies, voor het gemeentelijk grondbeleid en voor de keuze voor locaties voor woningbouw.

Onze planologische producten (bestemmingsplannen) zijn actueel. Waar nodig is achterstallig onderhoud uitgevoerd bij ons ruimtelijk instrumentarium. Daardoor kan de overgang naar de Omgevingswet goed worden gerealiseerd. De bestemmingsplannen voor het buitengebied, de kommen en de bedrijventerreinen en de nog van kracht zijnde beheerverordeningen zijn per 1 januari 2024 opgegaan in het Omgevingsplan. Dit is te raadplegen op https://omgevingswet.overheid.nl/regels-op-de-kaart/  (landelijke website).

Wij streven naar een toekomstbestendig Fryslân en het consolideren en verbeteren van de bereikbaarheid van onze provincie. Met het Deltaplan voor het Noorden (en de Lelylijn) willen het Rijk, de vier noordelijke provincies en enkele grote gemeenten de bereikbaarheid en het wonen en werken in Noord-Nederland verbeteren. Grootschalige verstedelijking van onze gemeente is bij het verbeteren van bereikbaarheid echter niet het doel.

Kaderstellende documenten

Terug naar navigatie - Kaderstellende documenten

Omgevingsvisie 2015-2030
Omgevingsvisie 2023
Woonvisie 2017-2021
Woonvisie 2023
Regionale woondeal regio Zuidoost Fryslân 2022-2030
Welstandsnota Opsterland (laatste wijziging 2009)
Digitale agenda Opsterland (2015)
Vitaal Opsterland, visie op basisvoorzieningen en accommodaties (2010)
Criteria- en Uitgangspuntennotitie Vitaal Opsterland 2 (2012)
Scenario-notitie Vitaal Opsterland 2 (2012)
Einddocument Vitaal Opsterland 2 (2013)
Jaarverslag 2020 & Programma ruimtelijke plannen 2021
Herwaardering nog niet in exploitatie genomen grond (2012)
Regionale woningbouwafspraken Zuidoost Fryslân 2016-2026
Nota grondbeleid (2018-2021)
Beleidsplan Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving Fysieke Ruimtelijke Leefomgeving 2020-2024 OWO-gemeenten

Thema Ruimtelijke ordening

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Thema Wonen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Thema Landschap, Natuur, Biodiversiteit, Landbouw en Erfgoed

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Thema Grondexploitatie - niet bedrijventerreinen en vastgoed

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren

   

Opsterland Nederland
Beleidsindicatoren Eenheid 2020 2021 2022 2023 2020 2021 2022 2023
Gemiddelde WOZ-waarde per € 1.000 240 261 287^ 332^ 271 290 317^ 369^
Nieuw gebouwde woningen Aantal per 1.000 woningen 9,7 6,6 4,9 * 8,9 8,9 9,3 *
Demografische druk 20-64 jaar % 79,3% 79,2% 80,5% 80,7% 70,0% 70,1% 70,3% 70,3%
Gemeentelijke woonlasten eenpersoons huishouden In euro's 622 650 714 715 700 733 823 860
Gemeentelijke woonlasten meerpersoons huishouden In euro's 722 754 823 824 773 810 905 942
^voorlopig
* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 12 maart 2024

Wat mag het kosten

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten

Mutaties in de reserves worden verwerkt in programma 0 maar niet alle reserves hebben betrekking op programma 0. Om een juiste financiële analyse per programma te kunnen maken zijn in onderstaande tabel de mutaties van programma 8 reserves meegenomen.

x € 1.000
Exploitatie Realisatie 2022 Begroting 2023 (Primair) Begroting 2023 (incl wijzigingen) Realisatie 2023 Mutatie begroting /realisatie 2023
Lasten 4.172 1.953 1.956 2.068 112
Baten 4.597 2.003 1.772 2.285 513
Saldo voor bestemming 425 50 -184 217 401
Mutaties reserves
Lasten 228 - - 83 83
Baten 96 - 380 355 -25
Saldo na bestemming 294 50 196 489 293
Specificatie per taakveld
x € 1.000
Specificatie Begroting 2023 (incl wijzigingen) Realisatie 2023 Mutatie begroting /realisatie 2023
Saldo per taakveld
8.1 Ruimte en leefomgeving -326 -243 83
8.2 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) 165 525 360
8.3 Wonen en bouwen -23 -64 -41
Saldo voor bestemming -184 217 401
Stortingen reserves
Reserve komplannen - -83 -83
Totaal stortingen reserves - -83 -83
Onttrekkingen reserves
Invoering omgevingswet 380 275 -105
MARAP VTH - 80 80
Totaal onttrekkingen reserves 380 355 -25
Saldo na bestemming 196 489 293

Toelichting op de financiën

Terug naar navigatie - Toelichting op de financiën

Het saldo op dit programma geeft in 2023 een voordeel van € 293.000

Taakveld 8.1 Ruimtelijke ordening geeft in 2023 een voordeel van € 83.000

Het voordeel op dit taakveld wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door hogere uitgaven voor bestemmingsplannen (€ 9.000 nadeel), niet geraamde leges voor wijzigingen in bestemmingplannen  (€ 41.000) en een exploitatiebijdrage voor planontwikkeling de Vrieswijck (€ 51.000 voordeel).  Het voordeel van € 83.000 is toegevoegd aan de egalisatiereserve komplannen.  

Taakveld 8.2 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) geeft in 2023 een voordeel van € 360.000.

In de paragraaf Grondbeleid wordt dit taakveld toegelicht.

Taakveld 8.3 Wonen en bouwen geeft in 2023 een nadeel van € 41.000

De lagere inkomsten van de leges van  omgevingsvergunningen geven een nadeel van € 25.000. De hogere kosten voor welstandsadvisering  geven een nadeel van € 33.000. De hogere kosten voor welstand liggen in lijn met de verhoging van de totale opbrengst van de leges met €300.000 (begrotingswijzing december 2023). 

De invoeringskosten van de omgevingswet waren €25.000 lager dan begroot, dit een voordeel. Hierdoor is de onttrekking uit de reserve invoering omgevingswet ook € 25.000 lager. 

De pilot Tiny Houses in Gorredijk geeft nog geen opbrengsten, dit geeft een nadeel van  €13.000. Het overige voordeel in dit taakveld is € 4.000.

De mutatie in de reserves wordt toegelicht in taakveld 8.1 en 8.3.