Overzicht

Wij bewaken en bevorderen rechtsstatelijke en democratische waarden en burgerschap in de samenleving en we hebben een modern bestuur met als kernwaarden transparantie, openbaarheid en resultaatgerichtheid.

Wij betrekken de samenleving meer bij de besluitvorming

Wij zorgen dat onze organisatie voldoet aan de AVG, zodat de privacy van burgers gewaarborgd is

Wij hanteren een stappenplan om te voldoen aan de AVG

Opsterland is bestuurlijk zelfstandig en in staat om toekomstige opgaven uit te voeren, zelf of in samenwerking met (keten)partners

De raad houdt sturing op verbonden partijen

In OWO-verband werken wij samen op ambtelijk niveau en trekken wij samen op in regionale verbanden

Via het voorzitterschap van de P10 dragen wij bij aan verbetering van de leefbaarheid van het platteland

Thema Dienstverlening en Organisatie

Thema Dienstberlening en Organisatie

Doelstellingen

De gemeente heeft de bedrijfsvoering op orde

Invoeren van Anders werken daar waar het past

Wij versterken het opdrachtgeverschap

Dienstverlening is adequaat en persoonlijk

In 2024 voldoen we aan de Digitale Agenda 2024

Beleidsindicatoren

Verbonden partijen

Vennootschapsbelasting

Onvoorzien

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 1 | Veiligheid

Programma 1 | Veiligheid

Kaderstellende documenten

Thema Openbare orde en veiligheid

Thema Openbare orde en veiligheid

Doelstellingen

Wij vergroten het veiligheidsbewustzijn en de zelfredzaamheid van inwoners, ondernemers en bezoekers

Wij betrekken inwoners, waar mogelijk bij de aanpak van lokale veiligheidsvraagstukken

Bezoekers van evenementen en activiteiten kunnen veilig deelnemen

Wij voeren het evenementenbeleid uit

Wij pakken vormen van ondermijnende criminaliteit transparant en consequent aan

Het creëren van bewustwording rondom het thema ondermijnende criminaliteit

Wij voorkomen en verminderen overlast

Het realiseren van een daling van het aantal overlastmeldingen

Wij voorkomen het ontstaan van problematische jeugdgroepen

In het geval van een problematische jeugdgroep stellen we een integrale aanpak op

Beleidsindicatoren

Verbonden partijen

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 2 | Verkeer en vervoer

Programma 2 | Verkeer en vervoer

Kaderstellende documenten

Thema Verkeer, vervoer en wegen

Thema Verkeer, vervoer en wegen

Doelstellingen

De 16 dorpen moeten goed toegankelijk zijn.

Wij realiseren een fietssnelweg tussen Ureterp en Drachten

Wij werken de Fietsagenda Zuidoost-Fryslân uit

Wij dragen bij aan de provinciale ambitie om 20% minder ongevallen te hebben in 2025

Wij richten de Sinneblom in Gorredijk kind- en fietsvriendelijk in

Verbonden partijen

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 3 | Economie

Programma 3 | Economie

Kaderstellende documenten

Thema Werken

Thema Werken

Doelstellingen

Ondernemers waarderen het ondernemingsklimaat in Opsterland hoger dan het Friese gemiddelde

Werkbezoeken bij bedrijven en ondernemers

Wij verbeteren de dienstverlening aan ondernemers.

Wij hebben een goed functionerende arbeidsmarkt

Wij stimuleren de samenwerkingsmogelijkheden tussen onderwijs en bedrijfsleven en dragen bij aan de opleiding van meer vakmensen

Wij stimuleren duurzame (circulaire) economie

Transformatie bedrijventerreinen

Wij steunen, waar mogelijk binnen bestaande kaders, slimme initiatieven om te komen tot een circulaire economie

Verbonden partijen

Thema Grondexploitatie - bedrijventerreinen

Thema Grondexploitatie - bedrijventerreinen

Beleidsindicatoren

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 4 | Onderwijs

Programma 4 | Onderwijs

Kaderstellende documenten

Thema Onderwijs

Thema Onderwijs

Doelstellingen

We bieden kinderen een goede startpositie voor het primair onderwijs

Wij gaan verder met de implementatie van extra uren VVE

Wij herijken het VVE-beleid om een dekkend aanbod voor- en vroegschoolse educatie te kunnen realiseren

We zorgen dat onderwijs bereikbaar is

We organiseren leerlingenvervoer voor leerlingen in het speciaal (basis)onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs

Wij organiseren het vervoer van leerlingen in het basisonderwijs naar gymzalen

Wij dringen laaggeletterdheid terug

We stimuleren intern en extern betrokkenen om laaggeletterdheid bespreekbaar te maken en zo nodig te zorgen voor doorverwijzing

We voeren het actieplan laaggeletterdheid uit

Wij voorkomen verzuim en voortijdig schoolverlaten

We zetten de samenwerking met RMC Regio Friese Wouden voort, om kinderen die dreigen uit te vallen vroegtijdig te signaleren en zo nodig te ondersteunen vanuit het gebiedsteam

Wij zorgen ervoor dat elk kind toegang heeft tot een veilige speelplaats

Wij herijken het speeltuinbeleid en voeren dit uit

Wij zorgen voor een dekkend aanbod van toegankelijke onderwijsgebouwen

Kindcentrum De Treffer - Gorredijk

Wij stimuleren de samenwerking tussen scholen voor primair onderwijs

Wij voeren het integraal huisvestingsplan uit

Beleidsindicatoren

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 5 | Sport, cultuur en recreatie

Programma 5 | Sport, cultuur en recreatie

Kaderstellende documenten

Thema Cultuur

Thema Cultuur

Doelstellingen

Het cultureel klimaat draagt bij aan de leefbaarheid van Opsterland

Openbare bibliotheken dragen bij aan de participatie van onze inwoners aan de samenleving

Wij stimuleren en faciliteren culturele initiatieven

Wij stimuleren de culturele ontwikkeling van kinderen

Wij bieden cultuureducatie aan

Wij faciliteren het onderwijs en het culturele veld met de inzet van een cultuurcoach

Wy wolle de Fryske taal werkenber en tagonklik hâlde

Wy stimulearje dat ús ynwenners en de meiwurkers fan de gemeente Opsterlân it Frysk sprekke en brûke

Thema Toerisme en recreatie

Thema Toerisme en recreatie

Doelstellingen

We optimaliseren de toeristische mogelijkheden ter versterking van de lokale economie

Impuls openluchtzwembad Dundelle in Bakkeveen

Toeristen worden uitgenodigd om naar Opsterland te komen en om langer te verblijven in onze gemeente

Varen in de Friese wouden: we gaan de faciliteiten aan de wal verbeteren in regionaal verband

We stimuleren de samenwerking in de toeristische regio De Friese Wouden

We verbeteren de fiets-, ruiter- en MTB-netwerken in regionaal verband

We zetten ons in voor het verbeteren van de staat van de fietspaden.

Verbonden partijen

Thema Openbaar groen

Thema Openbaar groen

Doelstellingen

De openbare ruimte is schoon, netjes, heel en uitnodigend

De openbare ruimte wordt onderhouden conform het beeldkwaliteitsplan

Wateroverlast wordt zoveel mogelijk voorkomen

We faciliteren himmelploegen die vrijwillig zwerfafval opruimen

In Opsterland worden de landschappelijke en cultuurhistorische elementen op juiste waarde geschat

We inventariseren en beschermen gebiedsdekkend de groene en cultuurhistorische structuren

We zetten ons in voor de bescherming en de verrijking van de biodiversiteit

Bij noodzakelijke bomenkap planten wij waar mogelijk en wenselijk nieuwe bomen terug

We beheren ons openbaar groen zodanig dat de biodiversiteit toeneemt

Verbonden partijen

Thema Sport

Thema Sport

Doelstellingen

Wij zorgen voor kwalitatief goede sportaccommodaties die bereikbaar zijn voor iedereen

Wij ontwikkelen een nieuwe sportaccommodatie in Gorredijk/Kortezwaag met ruimte voor topsport

Wij verduurzamen sportaccommodaties in samenwerking met Sport Fryslân en Provincie Fryslân

Beleidsindicatoren

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 6 | Sociaal domein

Programma 6 | Sociaal domein

Kaderstellende documenten

Thema Uitvoering sociale wetgeving

Thema Uitvoering sociale wetgeving

Doelstellingen

We willen een afname van 10% van het aantal doorverwijzingen naar de Kredietbank en 20% toename van de inzet van vrijwilligers binnen de schuldhulpverlening

Op basis van de armoedemonitor en de behoeftepeiling actualiseren wij het armoedebeleid, met een focus op kinderen

We voeren preventieve maatregelen uit gekoppeld aan de zogenaamde life events

We zetten een pilot op voor een Geldloket, waar mensen terecht kunnen met vragen over financiën

Wij zetten een netwerkoverleg op met (vrijwilligers)organisaties die betrokken zij bij mensen met financiële problemen

We willen het aantal personen dat onder bewind staat laten afnemen met 20%

We ontwikkelen andere (meer integrale en informele) vormen van ondersteuning op maat

Wij verhogen de uitstroom uit de bijstandsuitkering en verminderen de instroom ten opzichte van de benchmarkgemiddelden

Met de andere gemeenten in Zuidoost-Fryslân stellen we een marktbewerkingsplan op

We brengen voor de werkgeversbenadering in samenwerking met de afdeling Economische Zaken de kansrijke sectoren en bedrijven opnieuw in kaart

Wij analyseren wat werkt bij de groep mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en ontwikkelen op basis daarvan een gerichte aanpak

Wij continueren onze inzet 'aan de voorkant' met de aanpak " Meteen in Beweging" en poortwachter

Wij maken een plan van aanpak om parttime werk en de inzet van loonkostensubsidies voor mensen met een functiebeperking te stimuleren

Wij zetten voor uitkeringsgerechtigden leer-werktrajecten op in kansrijke branches als zorg, groen en techniek

Wij willen dat in 2022 30% van de nieuwkomers met een bijstandsuitkering is uitgestroomd naar werk en 60% participeert

Wij verhogen de inzet op een activerend weekvullend programma om te voorkomen dat nieuwkomers langer dan nodig gebruik maken van een uitkering

Wij zetten in op het vinden van taal-werkstages

Wij willen dat meer kinderen meedoen door het bereik van het Kindpakket te vergroten naar 80%

Wij stellen een plan van aanpak op voor het vergroten van de bekendheid en het gebruik van het Kindpakket

Wij willen het aantal personen dat niet meedoet aan de samenleving (trede 1 en 2 van de Participatieladder) terugbrengen tot maximaal 20% van de bijstandspopulatie

We starten een pilot met de methodiek Mobility Mentoring

We voeren de Omgekeerde Toets in binnen de uitvoering; eerst bepalen wat de hulpvrager nodig heeft, dan hoe dit in regelgeving in te passen

Wij onderzoeken hoe wij de tegenprestatie kunnen uitbreiden naar 4 uur per week

Wij willen leven in armoede tegengaan door de verzekeringspositie van mensen met een laag inkomen te verbeteren

Wij voeren een onderzoek uit naar de effectiviteit van de bestaande regeling AV Friso

Verbonden partijen

Thema Maatschappelijke ondersteuning

Thema Maatschappelijke ondersteuning

Doelstellingen

We gaan meer algemene, lokale en toegankelijke voorzieningen realiseren

Wij gaan met dorpen en professionele zorgpartijen in gesprek om te kijken welke voorzieningen (dagbesteding, respijtzorg) lokaal kunnen worden opgezet

Wij faciliteren het langer thuis blijven wonen

We bieden blijversleningen en verzilverleningen aan om gebruik van de Wmo te voorkomen

We informeren inwoners over technische hulpmiddelen

We organiseren individuele voorzieningen op maat voor inwoners die dat nodig hebben

We stimuleren met verschillende voorzieningen/projecten ondersteuning van inwoners door het eigen netwerk

Wij stellen een uitvoeringsprogramma op voor de Visie preventie en welzijn

Wij willen dat minder mensen zich eenzaam voelen

We zetten met diverse partijen in op het signaleren en bespreekbaar maken van eenzaamheid, zodat meer zicht ontstaat op oorzaken en effectieve preventieve maatregelen ontwikkeld kunnen worden

Wij willen de '0-lijn' versterken door vrijwilligers zo goed mogelijk te ondersteunen

We zetten in op vrijwilligersbemiddeling en ondersteuning van vrijwilligers, met een focus op het ondersteunen van besturen

Verbonden partijen

Thema Jeugdhulp

Thema Jeugdhulp

Doelstellingen

We verbeteren de vroegsignalering van kwetsbare kinderen

We ontwikkelen een integrale aanpak voor het tegengaan van schoolverzuim en vroegtijdig schoolverlaten

We voeren diverse maatregelen uit die de samenwerking met huisartsen, scholen, jeugdgezondheidszorg en jeugdbescherming verbeteren

We willen dat de bekendheid van het loket voor jeugdhulp is gestegen ten opzichte van 2018

We zetten voorlichting op voor jongeren in het voortgezet onderwijs over risicogedrag rondom gamen en mediagebruik, roken, sexting, alcohol en drugs

Wij willen een efficiëntere toegang tot zorg

De inzet van de praktijkondersteuners voor huisartsen (Jeugd-POH'ers) wordt doorontwikkeld

In de gemeentelijke organisatie borgen we de gemaakte afspraken ten aanzien van inkoop en contractmanagement

We gaan in de uitvoering onze werkprocessen aanpassen

We maken gerichter resultaatafspraken met zorgaanbieders over tarieven, intensiteiten en wat Jeugd-, Wmo en WLZ zorg is

Verbonden partijen

Thema Dorpenbeleid en dorpshuizen

Thema Dorpenbeleid en dorpshuizen

Doelstellingen

In elk dorp is een dorpshuisfunctie aanwezig

Wij ondersteunen het in stand houden van dorpshuizen/mfa's

Wij ondersteunen en faciliteren initiatieven vanuit de dorpen

We maken afspraken met plaatselijke belangen over uitvoering van de dorpsvisies

We zetten een dorpsregisseur in

Wij werken samen met de dorpen en plaatselijke belangen

Beleidsindicatoren

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

Kaderstellende documenten

Thema Milieu

Thema Milieu

Doelstellingen

Het rioolstelsel is klimaat- en toekomstbestendig

Uitvoeren van het gemeentelijk rioleringsplan

Wij willen de kwaliteit van onze leefomgeving (bodem, lucht en water) verbeteren voor de toekomst

We faciliteren himmelploegen die vrijwillig zwerfafval opruimen

We streven naar het behoud van de duisternis ‘s nachts voor de natuur en de dieren

Uiterlijk in 2021 wijzen wij zones in het buitengebied aan om de duisternis te vergroten

Verbonden partijen

Thema Gezonde samenleving

Thema Gezonde samenleving

Doelstellingen

De ervaren gezondheid van onze inwoners blijft minimaal gelijk ten opzichte van 2016

We dringen gericht de gezondheidsachterstanden in Gorredijk terug

Wij dringen verkoop van alcohol aan jongeren onder de 18 jaar terug, door uitvoering van maatregelen uit het Preventie- en handhavingsplan Drank en Horecawet 2019-2022

Wij ontwikkelen een actieplan om schoolpleinen, sportverenigingen, speeltuinen en andere openbare plaatsen waar veel kinderen komen rookvrij te maken en voeren deze uit

Wij voeren preventieve programma's uit die de algemene gezondheid van inwoners bevorderen, zoals Jongeren op gewicht en het tegengaan van middelengebruik

Wij willen via sport en beweging de gezondheid van onze inwoners bevorderen

Wij zetten buurtsportcoaches in om preventieve programma's voor sport, bewegen en gezondheidsbevordering voor jongeren en ouderen te ontwikkelen en uit te voeren

Wij zetten ons in in voor een beter en groter sportaanbod voor mensen met een handicap, door aansluiting bij het programma Uniek Sporten

Verbonden partijen

Thema Duurzaamheid

Doelstellingen

De gemeente geeft het goede voorbeeld op het gebied van duurzaamheid

We vergroenen ons gemeentelijk wagenpark en gereedschap

Wij kopen 100% duurzaam in

Wij verduurzamen onze gemeentelijke gebouwen en maken dit zichtbaar

Eind 2021 is er voor alle dorpen en wijken een warmtetransitie- en energieplan en daarover voeren wij de regie en stimuleren en faciliteren de inbreng uit de mienskip

Wij bieden energie-scans aan voor mienskips-gebouwen

Wij onderzoeken een ' revolving fund' voor de mienskips-gebouwen

Wij zetten in op 100.000 MWh duurzaam opgewekte energie in 2022

We richten een eigen energiebedrijf op

Wij faciliteren initiatieven die bijdragen aan de doelstellingen

Wij zetten in op een energiebesparing van 50.000 MWh in 2022

We hebben een actieve inbreng in de regionale energiestrategie

We monitoren het energiegedrag van onze inwoners

We organiseren een aanjaagcampagne voor ondernemers

We voeren een communicatiecampagne uit

Wij bouwen het energieloket met energie-ambassadeurs (duurzaamheidsloket) verder uit

Beleidsindicatoren

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Programma 8 | Bouwen, wonen en gronden

Programma 8 | Bouwen, wonen en gronden

Kaderstellende documenten

Thema Ruimtelijke ordening

Thema Ruimtelijke ordening

Doelstellingen

Wij kennen functies toe aan de gronden in Opsterland op zodanige wijze dat ze het meest ten opzichte van elkaar tot hun recht kunnen komen.

Borgen erfgoed 2020-2021

Opstellen ruimtelijk kwaliteitsbeleid 2020

Wij bevorderen natuurinclusieve landbouw

Wij faciliteren herbestemming van agrarische gebouwen om verpaupering te voorkomen

Wij stellen een omgevingsvisie op in 2021

Thema Wonen

Thema Wonen

Doelstellingen

Wij hebben een toekomstgericht woonklimaat, dat aansluit op demografische ontwikkelingen.

We hebben een actuele woonvisie

Wij faciliteren goed onderbouwde woonplannen in de dorpen

Wij ondersteunen initiatieven van ontwikkelaars en dorpen op basis van de werkelijke woonbehoefte van de dorpen en we onderzoeken de daadwerkelijke realisatie

Verbonden partijen

Thema Grondexploitatie - niet bedrijventerreinen

Thema Grondexploitatie - niet bedrijventerreinen

Doelstellingen

Wij voeren een passend (actief – passief) grondbeleid.

Maatwerk in grondbeleid bij de gebiedsontwikkeling Gorredijk

Verbonden partijen

Beleidsindicatoren

Resultaat programma

Toelichting op de financiën

Paragrafen

Lokale heffingen

Lokale heffingen

Kostendekkendheid

Afval en riolering

Omgevingsvergunningen

Lokale lastendruk

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Kengetallen

Onderhoud kapitaalgoederen

Onderhoud kapitaalgoederen

Wegen en verhardingen

Riolering

Vaarwegen en kunstwerken (water)

Groen

Gebouwen

Openbare verlichting

Financiële toelichting

Financiering

Financiering

Renterisicobeheer

Bedrijfsvoering

Bedrijfsvoering

Kaderstellende documenten

Organisatieontwikkeling

Samenwerking in OWO-verband

Professionalisering van de organisatie

Toezicht en controle op de gemeente

Toezicht en controle op de gemeente

Ad 1 Accountantscontrole en rechtmatigheid

Ad 2 Audits informatiebeveiliging

Ad 3 Horizontale verantwoording van college aan de gemeenteraad

Ad 4 Interbestuurlijk toezicht door de provincie (verticaal toezicht)

Ad 5 Rekenkamercommissie Opsterland

Ad 6 Waarstaatjegemeente.nl

Verbonden partijen

Verbonden partijen

Overzicht verbonden partijen

Grondbeleid

Grondbeleid

Economische situatie en meerjarenperspectief

Bouwgrond in exploitaitie (BIE)

Resultaten per programma

Prognose van het meerjarige resultaat

Belangrijke ontwikkelingen/wijzigingen in de prognose van het resultaat

Risico's in de grondexploitaitie

Specificatie meerjarig resultaat

Projecten

Inleiding

MFA de Tynje

Kindcentrum De Finne - Beetsterzwaag

Kindcentrum De Treffer - Gorredijk

OWO samenwerking

Bestuursovereenkomst

OWO-visie

OWO-afdelingen: het fundament van onze samenwerking

Afdeling Beheer en Registratie (gemeente Ooststellingwerf)

Team Belastingen & Vastgoedinformatie

Team Backoffice Sociaal Domein

Datagedreven werken

Afdeling Bedrijfsvoering (gemeente Weststellingwerf)

Informatisering en Automatisering (I&A)

Documentaire Informatievoorziening (DIV)

Inkoop

Verzekeringen

Financiële administratie

Personeels- en salarisadministratie

Afdeling Vergunningverlening Toezicht Handhaving (gemeente Opsterland)

Beleidsplan Vergunningverlening, toezicht en handhaving fysieke leefomgeving

Omgevingswet

Coronapandemie

Corona

Inleiding

Gevoerd beleid

Financiën Corona

Toelichting Financiën

Egalisatiereserve

Jaarrekening

Grondslagen jaarrekening

Grondslagen jaarrekening

Balans en toelichting

Balans

Uitgebreide balans activa

Uitgebreide balans passiva

Vaste activa

Immateriële vaste activa

Materiële vaste activa

Financiële vaste activa

Vlottende activa

Voorraden

Uitzettingen <1 jaar

Liquide middelen

Overlopende activa

Vaste passiva

Reserves

Toelichting bestemmingsreserves

Voorzieningen

Vaste schulden

Vlottende passiva

Overlopende passiva

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Overzicht van baten en lasten met toelichting

Toelichting

Totaaloverzicht baten en lasten

Programma 0

Programma 1

Programma 2

Programma 3

Programma 4

Programma 5

Programma 6

Programma 7

Programma 8

Gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd

Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector

Overzicht incidentele baten en lasten

Uiteenzetting financiële positie

Reserves

Voorzieningen

Verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (SiSa)

Verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (Sisa)

Sisa regelingen

Overzicht gerealiseerde baten en lasten per taakveld

Overzicht geraamde baten en lasten per taakveld

Algemene dekkingsmiddelen

Kosten Overhead

Overzicht

Vennootschapsbelasting

Overzicht

Onvoorzien

Overzicht

Bijlage: Overzicht bezuinigingen per programma

Overzicht bezuinigingen per programma

Toelichting bezuinigingen

Grafieken