Programma 4 | Onderwijs | Jaarstukken 2020

Programma 4 | Onderwijs

Doelstelling

Elk kind ontwikkelt zich optimaal.

Introductie op het programma en relevante trends en ontwikkelingen

Het is belangrijk dat vanuit elk dorp goed onderwijs bereikbaar is. Kwalitatief goed onderwijs is onontbeerlijk, want het is de basis voor een maatschappij waarin burgers verantwoordelijkheid willen en kunnen nemen voor zichzelf en hun omgeving. De kwaliteit van het onderwijs heeft daarom een hogere prioriteit dan de nabijheid van een school. We bieden basisonderwijs aan in doelmatige schoolgebouwen. Wij zijn er voorstander van om, daar waar mogelijk, te komen tot brede scholen waarin zoveel mogelijk kindvoorzieningen (onderwijs en kinderopvang) zijn ondergebracht.

Elk kind heeft recht op onderwijs. Door de preventieve inzet van de leerplichtambtenaar zal het thuiszitten worden voorkomen. Wanneer een kind niet in staat is om het onderwijs in de eigen gemeente te volgen, bestaat de mogelijkheid van leerlingenvervoer. Onderwijs moet kansen bieden aan alle kinderen en daarbij is ook een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt van belang.

Kaderstellende documenten

Ontwikkelagenda Inclusieve samenleving
Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2015-2030

Thema Onderwijs

In Opsterland is een open, veilige en constante leeromgeving waarin ieder kind, van welk niveau dan ook, gestimuleerd wordt om zijn of haar individuele talenten volledig te ontwikkelen.

Wat willen we bereiken?

We bieden kinderen een goede startpositie voor het primair onderwijs

De gemeente Opsterland wil kinderen in onze gemeente ondersteunen en ze hiermee een betere start geven in het basisonderwijs en daarmee op een goede schoolloopbaan. We willen deze kinderen stimuleren in hun ontwikkelingsgebieden taal, rekenen, sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. Kinderen krijgen hierdoor meer kans op succesvolle levensloop-, school en arbeidsloopbanen. We doen dit op verschillende manieren:

1. We ondersteunen ouders met behoefte aan opvoedingsondersteuning, zodat zij handvatten krijgen om hun kind in de thuisomgeving te stimuleren

2. We stimuleren ouders in onze gemeente om gebruik te maken van voorschoolse voorzieningen

3. We stimuleren ouders van geïndiceerde doelgroepkinderen om gebruik te maken van het VVE-aanbod

We voorzien samen met onze ketenpartners (JGZ, aanbieders van voorschoolse voorzieningen en educatie en het primair onderwijs) in passend aanbod voor jonge kinderen in onze gemeente.

Zo gaan we dat doen

We zorgen dat onderwijs bereikbaar is

Zo gaan we dat doen

Wij dringen laaggeletterdheid terug

We voeren het actieplan laaggeletterdheid uit. In het actieplan laaggeletterdheid staat beschreven hoe er binnen Opsterland aan de doelstelling uit het aanvalsplan laaggeletterdheid gewerkt wordt. Dit gebeurt enerzijds door het vergroten van het bewustzijn over laaggeletterdheid en beter kunnen signaleren, anderzijds door laaggeletterden te motiveren om mee te doen aan het taalaanbod onder het motto 'Wat wil jij leren?'

Zo gaan we dat doen

Wij voorkomen verzuim en voortijdig schoolverlaten

We werken in RMC-verband aan het voorkomen van verzuim en voortijdig schoolverlaten van jongeren in onze gemeente, met als uiteindelijk doel jongeren de voor hen hoogst haalbare en meest passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie te laten bereiken. Het betreft hier jongeren tot 23 jaar. Dit is een wettelijke taak waaraan we ook in 2020 invulling blijven geven.

Zo gaan we dat doen

Wij zorgen ervoor dat elk kind toegang heeft tot een veilige speelplaats

De gemeente Opsterland wil dat ieder kind opgroeit in een veilige en leerzame omgeving waar het optimaal de kans krijgt zicht te ontwikkelen.

Om dit te kunnen realiseren is het van belang dat er voldoende veilige buitenspeelruimte beschikbaar is, waar kinderen elkaar kunnen ontmoeten en samen veilig buiten kunnen spelen.

Buitenspelen is goed voor de ontwikkeling van kinderen en kan overgewicht en andere problemen op latere leeftijd voorkomen.

Het is hierbij van belang dat er een goed beleidsstuk ligt, waarbij beleid en uitvoering goed op elkaar afgestemd raken en elke betrokkene weet wat de rechten en plichten zijn.

Zo gaan we dat doen

Wij zorgen voor een dekkend aanbod van toegankelijke onderwijsgebouwen

Zo gaan we dat doen

Beleidsindicatoren

		Opsterland				Nederland
Beleidsindicatoren	Eenheid	2017	2018	2019	2020	2017	2018	2019	2020
Absoluut verzuim	Aantal per 1.000 leerlingen	1	0	0	*	2	2	2	*
Relatief verzuim	Aantal per 1.000 leerlingen	22	8	28	*	27	23	26	*
Voortijdige schoolverlaters	% deelnemers aan het VO en MBO-onderwijs	1,2%	1,3%	1,2%	*	1,8%	1,9%	2,0%	*

* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 19 mei 2021

Wat heeft het gekost?

Resultaat programma

					x € 1.000
Exploitatie	Realisatie 2019	Begroting 2020 (primair)	Begroting 2020 (incl wijzigingen)	Realisatie 2020	Mutatie begroting/ realisatie 2020
Lasten	3.526	3.148	3.148	2.960	-188
Baten	346	399	399	350	-49
Saldo voor bestemming	-3.180	-2.749	-2.749	-2.609	139
Mutaties reserves
Lasten	286	61	61	9	-52
Baten	1.651	188	188	5	-183
Saldo na bestemming	-1.815	-2.622	-2.622	-2.614	8

Specificatie per taakveld
					x € 1.000
Specificatie			Begroting 2020	Realisatie 2020	Mutatie begroting/ realisatie 2020
Saldo per taakveld
4.1 Openbaar basisonderwijs			-290	-250	40
4.2 Onderwijshuisvesting			-1.548	-1.432	116
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken			-911	-927	-16
Saldo voor bestemming			-2.749	-2.609	139
Stortingen reserves
Huisvesting basisonderwijs				-1	-1
Huisvesting speciaal onderwijs			-61	-8	53
Totaal stortingen reserves			-61	-9	52
Onttrekkingen reserves
Huisvesting basisonderwijs			188	5	-183
Huisvesting speciaal onderwijs
Totaal onttrekkingen reserves			188	5	-183
Saldo na bestemming			-2.622	-2.614	8

Toelichting op de financiën

Het saldo na bestemming van dit programma is in 2020 € 8.000 voordeliger dan geraamd. Dit verschil kan op hoofdlijnen als volgt verklaard:

Coronakosten nadeel € 90.000 (taakveld 4.1 € 15.000, taakveld 4.3 € 75.000)

In 2020 zijn op dit programma € 90.000 aan coronakosten verantwoord. Voor een toelichting op deze kosten wordt verwezen naar de paragraaf Corona.

Gymvervoer voordeel € 44.000 (taakveld 4.1)

De kosten van het gymvervoer voor zowel het bijzonder- als het openbaar basisonderwijs waren in 2020 geraamd op in totaal € 214.000. De werkelijke kosten bedroegen € 160.000. Zoals bekend zijn in 2020 de scholen een periode gesloten geweest.

Leerlingenvervoer nadeel € 121.000 (taakveld 4.3)

De kosten van het leerlingenvervoer zijn met € 121.000 overschreden. De reden hiervoor is dat de tarieven fors gestegen zijn en dat het aantal kinderen wat gebruikt maakt van het leerlingenvervoer ook een stijging laat zien. In de raming 2020 was een bezuiniging opgenomen van € 50.000. Deze kon in 2020 dus niet gerealiseerd worden.

Huisvesting onderwijs budgettair neutraal (taakveld 4.2 en Gymlokalen (taakveld 4.1)

Er was een voordeel op de kosten voor huisvesting onderwijs en gymnastieklokalen. Conform de bestaande systematiek leidt dit ook tot een lagere onttrekking uit de reserve huisvesting onderwijs.. Dit is per saldo budgettair neutraal.

Onderwijsbeleid voordeel € 180.000 (taakveld 4.3)

De kosten van onderwijsbeleid waren in 2020 € 227.000 voordeliger dan geraamd. Zo zijn de rijksinkomsten voor verbreding VVE (vroeg- en voorschoolse educatie) in 2020 verder gestegen, maar de intensivering van het beleid treed in de loop van 2021 in werking. Ook hebben interventies op het gebied van LOAB (lokaal onderwijs en achterstandenbeleid) en enkele andere beleidsvoornemens niet geleid tot uitgaven die hiervoor begroot waren

Overige kosten nadeel € 5.000

Dit betreffen diverse kleine positieve en negatieve afwijkingen ten opzichte van de begroting