Programma 6 | Sociaal domein

Programma 6 | Sociaal domein

Terug naar navigatie - Programma 6 | Sociaal domein

Introductie op het programma en relevante trends en ontwikkelingen

In 2023 gaan we koers zetten in het Sociaal Domein door de transformatie die eerder is ingezet verder vorm te geven, waarbij we ook werken aan het versterken van de toegang door ons gebiedsteam. We benutten daarbij ‘de krêft fan de mienskip’ en kijken naar mogelijkheden van inwoners in plaats van beperkingen. De ingezette bezuinigingen die vanaf 2020 zijn ingevoerd, hebben de afgelopen jaren geleid tot lagere kosten en een verbeterde beheersing in het Sociaal Domein. Hierdoor hebben we meer grip op en beter inzicht in onze uitgaven gekregen. Tegelijk blijven de uitdagingen en onzekerheden voor de komende jaren onverminderd groot, mede door nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen en wetswijzigingen.

De Koers Sociaal Domein is leidend in ons handelen, waarbij we werken aan een leefbare, inclusieve samenleving waarbij we ‘mienskip-iseren’ om de samenleving als eerste aan zet te houden en de gemeente te laten faciliteren. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is de Preventie Agenda Opsterland 2021 – 2030, waarbij de gemeente zich voor de lange termijn wil blijven inzetten op preventie en welzijn van de inwoners.

Voor de Wmo en de Jeugdhulp blijven we in zetten op: 
- lichte en algemene zorg waar mogelijk, complexe en gespecialiseerde zorg waar nodig;
- ondersteuning zo veel mogelijk dichtbij, op maat en passend bij de behoefte; 
- vraag- en resultaatgericht werken;
- gericht op mogelijkheden, niet op onmogelijkheden.

Iedereen doet mee en participeert binnen de mogelijkheden. Werk kan daarbij helpen om het inkomen te verhogen, maar ook om meer structuur te ervaren en de gezondheid te verbeteren.
Ook wordt ingezet op het beter gebruikmaken van de voorliggende voorzieningen: hoe kan de zorg samen met de inzet van de dorpen en professionals dichter bij de mens worden gebracht, waardoor zwaardere zorg mogelijkerwijs voorkomen kan worden. Komend jaar is er sprake van een nieuwe inkoop van Specialistische Jeugdzorg, deze inkoop verloopt provinciaal via Sociaal Domein Fryslân. Samen met andere partijen die onze belangen behartigen (VFG, VNG en P10) blijven we via een lobby richting de Rijksoverheid aandacht vragen voor knelpunten in het Sociaal Domein.

Thema Uitvoering sociale wetgeving

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wij verhogen de uitstroom uit de bijstand en verminderen de instroom in de bijstand ten opzichte van het regionale benchmarkgemiddelde

Terug naar navigatie - Wij verhogen de uitstroom uit de bijstand en verminderen de instroom in de bijstand ten opzichte van het regionale benchmarkgemiddelde

Zo gaan we dat doen

Wij willen leven in armoede tegengaan.

Terug naar navigatie - Wij willen leven in armoede tegengaan.

Zo gaan we dat doen

Thema Maatschappelijke ondersteuning

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Inwoners houden de regie over eigen leven en kunnen langer thuis blijven wonen.

Terug naar navigatie - Inwoners houden de regie over eigen leven en kunnen langer thuis blijven wonen.

Zo gaan we dat doen

We richten ons met preventie op het voorkomen en beperken van problemen van inwoners

Terug naar navigatie - We richten ons met preventie op het voorkomen en beperken van problemen van inwoners

Zo gaan we dat doen

Thema Jeugdhulp

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Thema Dorpenbeleid en dorpshuizen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren

   

Opsterland Nederland
Beleidsindicatoren Eenheid 2018 2019 2020 2021 2018 2019 2020 2021
Banen Aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd 15-64 jaar 604 614 633 654 777 794 796 806
Jongeren met een delict voor de rechter % 12 tot en met 21 jarigen 1% 1% 1% * 1% 1% 1% *
Achterstand onder jeugd - Kinderen in uitkeringsgezin % Kinderen in uitkeringsgezin 5% 5% 4% * 7% 6% 6% *
Achterstand onder de jeugd - Werkloze jongeren % Werkloze jongeren 2% 2% 3% * 2% 2% 2% *
Netto arbeidsparticipatie % Van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de beroepsbevolking 68% 70% 68% 71% 68% 69% 68% 70%
Personen met een bijstandsuitkering Aantal per 10.000 inwoners 310 287 379 292 401 382 460 431
Lopende re- integratievoorzieningen Aantal per 10.000 inwoners van 15-64 jaar 246 193 173 * 305 207 202 *
Jongeren met jeugdhulp % Van alle jongeren tot 18 jaar 10,6% 11,0% 10,2% 11,8% 11,8% 12,3% 11,9% 12,9%
Jongeren met jeugdbescherming % Van alle jongeren tot 18 jaar 1,8% 1,7% 1,9% 0,3% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2%
Jongeren met jeugdreclassering % Van alle jongeren van 12 tot 23 jaar 0,2% 0,2% 0,2% 0,3% 0,4% 0,4% 0,4% 0,3%
WMO Clienten met een maatwerkarrangement Aantal per 10.000 inwoners 570 600 610 610 640 680 700 *
* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 5 september 2022
^ De stijging van het aantal personen met een bijstandsuitkering t.o.v. 2019 wordt veroorzaakt door het beroep dat is gedaan op de (tijdelijke) TOZO regeling. Zonder deze regeling zien we geen significante wijziging in dit aantal bij de gemeente Opsterland

Wat mag het kosten

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten

Mutaties in de reserves worden verwerkt in programma 0 maar niet alle reserves hebben betrekking op programma 0. Om een juiste financiële analyse per programma te kunnen maken zijn in onderstaande tabel de mutaties van programma 6 reserves meegenomen.

x € 1.000
Exploitatie Realisatie 2021 Begroting 2022 (incl wijzigingen) Begroting 2023 MJB 2024 MJB 2025 MJB 2026
Lasten 37.947 38.763 37.241 36.542 36.218 36.070
Baten 11.783 10.926 9.771 9.721 9.721 9.721
Saldo voor bestemming -26.164 -27.838 -27.470 -26.822 -26.498 -26.349
Mutaties reserves
Lasten 30 30 30 30 30 30
Baten 37 130 - - - -
Saldo na bestemming -26.157 -27.738 -27.500 -26.852 -26.528 -26.379
Specificatie per taakveld
x € 1.000
Specificatie Begroting 2022 Begroting 2023 Mutatie begroting 2022/2023
Saldo per taakveld
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie -2.097 -1.949 148
6.2 Wijkteams -645 -620 25
6.3 Inkomensregelingen -1.995 -2.043 -48
6.4 Begeleide participatie -3.368 -3.242 126
6.5 Arbeidsparticipatie -1.226 -1.228 -2
6.6 Maatwerkvoorziening (WMO) -866 -1.243 -377
6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ -7.020 -7.068 -48
6.72 Maatwerkdienstverlening 18- -8.922 -8.351 570
6.81 Geëscaleerde zorg 18+ -353 -423 -69
6.82 Geëscaleerde zorg 18- -1.346 -1.304 41
Saldo voor bestemming -27.838 -27.470 367
Stortingen reserves
Verbouw dorpshuizen -30 -30 -
Totaal stortingen reserves -30 -30 -
Onttrekkingen reserves
Onttrekking AR vrije deel tbv Jeugd en jongerenwerk 19 - -19
Onttrekking AR vrije deel tbv Invoering wet inburgering 34 - -34
Onttrekking AR vrije deel tbv GIDS gelden 38 - -38
Onttrekking AR vrije deel tbv Uitbreiding dorpsbudgetten 14 - -14
Onttrekking AR vrije deel tbv Geweldig Gorredijk dorpsdialoog 25 - -25
Totaal onttrekkingen reserves 130 - -130
Saldo na bestemming -27.738 -27.500 237

Toelichting op de financiën

Terug naar navigatie - Toelichting op de financiën

Het saldo van dit programma is in 2023 €237.000 voordeliger dan in 2022.

Taakveld 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie geeft in 2023 een voordeel van €148.000 ten opzichte van 2022.
In 2022 is er eenmalig een budget beschikbaar gesteld van €96.000 voor het uitvoeren van de dorpsspiegels. Dit budget vervalt in 2023, dit is een voordeel. Vanaf 2023 is er een structurele formatieplaats opgenomen voor dorpencoördinator. Deze is verantwoord in programma 0. In 2022 was hiervoor een incidenteel budget beschikbaar van €60.000 in programma 6. In dit programma geeft dit nu een voordeel omdat de kosten vanaf 2023 dus in programma 0 zijn verantwoord. Er is ook een voordeel van €99.000 op welzijnswerk, Jeugd- en Jongerenwerk en inburgering. Het budget voor welzijnswerk is €25.000 lager, het budget voor Jeugd- en Jongerenwerk €19.000 en het budget voor inburgering €55.000 lager omdat er in de budgetten voor 2022 voor deze bedragen resultaatbestemmingen en budgetoverhevelingen verwerkt waren. Ook de dorpsbudgetten zijn € 14.000 lager omdat er in 2022 eenmalige extra middelen waren. Dit geldt ook voor Geweldig Gorredijk (€25.000). Op de overige budgetten is een nadeel van €13.000. De doorbelasting van de personeelskosten geeft een nadeel van €133.000.

Taakveld 6.2 Wijkteams geeft in 2023 een voordeel van €25.000 ten opzichte van 2022
Dit voordeel wordt geheel veroorzaakt door de doorberekening van de personeelslasten.

Taakveld 6.3 Inkomensregelingen geeft in 2023 een nadeel van €48.000 ten opzichte van 2022
Op bijzondere bijstand is een voordeel van €6.000. Omdat de gemeente een gebouw beschikbaar heeft gesteld aan de Voedselbank is de subsidie aangepast. De doorbelasting van de personeelskosten geeft een nadeel van € 58.000. Op de overige budgetten is een voordeel van €4.000.

Taakveld 6.4 Begeleide participatie geeft in 2023 een voordeel van €126.000 ten opzichte van 2022
Op basis van het meerjarenperspectief uit de begroting 2022 van SW Fryslân (Caparis) is de bijdrage van de gemeente met €120.000 naar beneden bijgesteld. De doorbelasting van de personeelskosten geeft een voordeel van €6.000.

Taakveld 6.5 Arbeidsparticipatie geeft in 2023 een nadeel van €2.000 ten opzichte van 2022
Dit nadeel wordt geheel veroorzaakt door de doorberekening van de personeelslasten.

Taakveld 6.6 Maatwerkvoorziening (WMO) geeft in 2023 een nadeel van €233.000 ten opzichte van 2022
Dit nadeel wordt geheel veroorzaakt door de doorberekening van de personeelslasten.

Taakveld 6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ geeft in 2023 een nadeel van €192.000 ten opzichte van 2022
Dit nadeel wordt geheel veroorzaakt door de doorberekening van de personeelslasten.

Taakveld 6.72 Maatwerkdienstverlening 18- geeft in 2023 een voordeel van €570.000 ten opzichte van 2022
Tot en met 2022 werd een gedeelte van de salariskosten rechtstreeks aan dit taakveld doorberekend. Vanaf 2023 gaat dit via de doorberekening van personeelslasten, in overeenstemming met de andere taakvelden. Hierdoor wordt het budget verlaagd met €497.000, dit is een voordeel in dit programma. In programma 0 geeft dit eenzelfde nadeel. Dit is dus budgettair neutraal, zie ook de toelichting bij programma 0. Verder is het budget in 2023 nog verlaagd met €158.000 als gevolg van het meerjareneffect van de bij de begroting 2020 afgesproken bezuinigingen. De doorbelasting van de personeelskosten geeft een nadeel van €85.000. 

Taakveld 6.81 Geëscaleerde zorg 18+ geeft in 2023 een nadeel van €69.000 ten opzichte van 2022
Dit nadeel wordt geheel veroorzaakt door de doorberekening van de personeelslasten. 

Taakveld 6.82 Geëscaleerde zorg 18- geeft in 2023 een voordeel van €41.000 ten opzichte van 2022
Dit voordeel wordt geheel veroorzaakt door de doorberekening van de personeelslasten. 

De mutaties in de reserves geven in 2023 een nadeel van €130.000 ten opzichte van 2022.
In 2022 zijn een aantal budgetten incidenteel verhoogd door een resultaatbestemming jaarrekening 2021. Dit betreft inburgering, jeugd- en jongerenwerk, dorpsbudgetten en Geweldig Gorredijk (zie taakveld 6.1). Ook was er een incidenteel budget beschikbaar gesteld voor GIDS-gelden. Deze laatste uitgave is geboekt in programma 7, taakveld 7.1 Volksgezondheid. Deze resultaatbestemmingen zijn in 2022 bij dit programma aan de algemene reserve onttrokken, hier dus een bate. Deze bate is er niet in 2023. Daarom hier nu een nadelig effect van €130.000.