Introductie op het programma en relevante trends en ontwikkelingen
Opsterland staat, net als veel andere gemeenten, voor grote uitdagingen in het sociaal domein. Daarbij wordt ingezet om de transformatie verder vorm te geven door het sociaal domein betaalbaar en bereikbaar te houden voor inwoners, nu en in de toekomst.
De Koers Sociaal Domein is leidend in ons handelen waarbij we werken aan een leefbare, inclusieve samenleving waarbij we ‘mienskip-iseren’ om de samenleving als eerste aan zet te houden en gemeente te laten faciliteren. We benutten de ‘krêft fan de mienskip’ en kijken naar mogelijkheden in plaats van beperkingen van inwoners. Daarbij ligt dankzij de Preventie Agenda 2030 de nadruk op preventie, het algeheel welbevinden, het voorkomen en verminderen van zwaardere zorg en het versterken van zelfredzaamheid, eigen kracht en initiatieven van de inwoners.
Participatie en Armoede
De toenemende inflatie en gestegen kosten voor levensonderhoud treffen een groeiende groep inwoners in Opsterland. Uit landelijk onderzoek blijkt dat tussen de 60% en 70% van de inwoners, die zich melden bij gebiedsteams, financiële problemen kent. Werk kan helpen om het inkomen te verhogen, maar ook om meer structuur te ervaren en kan bijdragen aan verbetering van de gezondheid. Ook is er inkomensondersteuning beschikbaar voor de groep die dit nodig heeft. Vroegtijdige hulp en ondersteuning voorkomen dat er sprake is van groeiende schuldenproblematiek. Om deze groep beter te helpen verbeteren we de integrale dienstverlening aan inwoners op het gebied van werk, inkomen, (jeugd)zorg en ondersteuning.
Wmo en Jeugdwet
Zorg en ondersteuning vanuit de Wmo en de Jeugdwet doen we op basis van de volgende uitgangspunten:
- lichte en algemene zorg waar mogelijk, complexe en gespecialiseerde zorg waar nodig;
- ondersteuning zo veel mogelijk dichtbij, op maat en passend bij de behoefte;
- vraag- en resultaatgericht werken;
- gericht op mogelijkheden, niet op onmogelijkheden.
Het gebiedsteam ondersteunt kinderen en ouders bij lichte vragen over opvoeden en opgroeien tot het bieden van samenhangende zorg in de breedte. Kinderen zijn het meest geholpen wanneer de inzet in verbinding staat met het brede veld. Het gebiedsteam is slechts verantwoordelijk voor circa de helft van de verwijzingen. De andere helft wordt verwezen via de huisarts, medisch specialist of gecertificeerde instelling. Samen met de andere Friese gemeenten in Sociaal Domein Fryslân ontwikkelen we maatregelen die meer grip bieden op het verlagen van de kosten, het beperken van directe verwijzingen en het vergroten van het aantal intensiteiten van zorg. Deze maatregelen worden meegenomen in de nieuwe inkoop van jeugdhulp. Daarnaast werken we als Opsterland aan een verdere samenwerking met de huisartsen en de gecertificeerde instellingen en het versterken van onze eigen toegang via het gebiedsteam.
Samen met andere gemeenten blijven we door lobby via de VNG en P10 bij de Rijksoverheid aandacht vragen voor de opgaven en knelpunten in het Sociaal Domein.